JAK NATURALNIE WSPOMAGAĆ STAWY?

70 procent dzisiejszej populacji między 50, a 80 rokiem życia sygnalizuje problemy związane z chorobami reumatycznymi oraz następstwami procesów degeneracyjnych w obrębie stawów. Dodać należy, że tego typu dolegliwości mają charakter chroniczny, o różnej intensywności przebiegu, co często utrudnia codzienne funkcjonowanie. Jak zatem zadbać skutecznie o nasz aparat ruchu? Jak chronić stawy? Jak możemy je wspomagać w naturalny sposób?

W kontekście problemów ze stawami mam tu na myśli szeroko pojęty ruch. Powszechnie wiadomo, że to, co nie używane zanika, a w przypadku aparatu ruch można stwierdzić nawet iż „rdzewieje”. Od razu dodam, że nie każdy z nas musi być Olimpijczykiem. Warto jednak przyjrzeć się sumiennie swojemu tygodniowemu grafikowi zajęć i obowiązków. Założę się, że uda się tam znaleźć 30 minut dziennie na spacer, szybki marsz czy też jazdę na rowerze. Na początek chociaż 3 razy w tygodniu. Taka dawka ruchu będzie stymulować w niezbędnym stopniu procesy wspierające „smarowanie” stawów.

Idealną formą jest ćwiczenie z ciężarem naszego ciała, w płynnych sekwencjach, bez gwałtownych zmian kierunku pracy. Ostatnią rzeczą jaką powinniśmy sobie fundować to wszelkiej maści uderzenia i kompresje. Chociażby zeskoki z rozmaitych podwyższeń terenu. Tu naszą sojuszniczką nie jest grawitacja. W wyniku jej działania skacząc w dół narażamy się na przeciążenia. Nieprzyzwyczajone do tego stawy prawdopodobnie ulegną kontuzji. Jeśli dotknie nas ten problem i jesteśmy unieruchomieni przypuszczam, że większość szuka przyczyn, przebiegu, pomocy też na własną rękę mimo współpracy ze specjalistami z zakresu ortopedii czy fizjoterapii.

Przyznaję, iż sam zaliczam się do tej grupy. Trenując sporty walki przez ponad 30 lat nie uniknąłem urazów i kontuzji. Skończyło się to trzema operacjami kolan i trwałą utratą istotnych dla pełnego zdrowia elementów tych stawów. Wycięcie łąkotek przyśrodkowych, nadmierne zużycie i degeneracja chrząstki stawowej – takie informacje od lekarzy skłoniły mnie do poszerzenia swojej wiedzy w jaki sposób mogę starać się, aby historia się nie powtórzyła.

Wiodącym czynnikiem jest tu kolagen. Pomaga zachować integralność chrząstki. Wraz ze zmniejszaniem się ilości kolagenu w organizmie wzrasta ryzyko rozwoju zwyrodnieniowych chorób stawów. Dowiedziono, że przyjmowanie preparatów zawierających kolagen zmniejsza stan zapalny oraz wpływa na syntezę tego białka w organizmie. Może to pomagać w łagodzeniu bólu u osób ze zwyrodnieniami kości i stawów. Coraz mniejsza synteza kolagenu nie jest przypadłością typową tylko dla wieku dojrzałego. Spadek stężenia tego białka pojawia się coraz częściej u młodych osób, na co wpływ głównie mają czynniki środowiskowe i hormonalne. Na zmniejszanie się ilości kolagenu mają wpływ takie składowe jak stres, choroby, zbyt intensywny wysiłek fizyczny oraz toksyny. Wraz z wiekiem pojawiają się w naszych organizmach deficyty witamin C, A, E jak i składników mineralnych – głównie boru, krzemu, siarki, manganu oraz miedzi, które wpływają na naturalną odnowę kolagenu.

Uzupełnienie „białka młodości” do wartości biologicznej mającej wpływ na nasze samopoczucie nie jest łatwe, a poza tym wymaga czasu. Zbawienne mogą się okazać suplementy dostarczone we właściwie dobranym składzie i dawce. Bor chroni przed nadmiernym gromadzeniem się fluoru i pomaga w jego usuwaniu, ułatwia wchłanianie witaminy D i odpowiada za utrzymanie odpowiedniego poziomu wapnia w organizmie. To ostatnie sprawia, że bor traktowany jest jako część profilaktyki leczenia osteoporozy, a także złamań kości. Pierwiastek ten w naturalny sposób zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu szkieletowego oraz łagodzi stany zapalne kości i stawów.

Doskonale z borem uzupełnia się krzem – drugi po tlenie najczęściej występujący w przyrodzie pierwiastek. Krzem odgrywa ważną rolę w mineralizacji (czyli uwapnieniu) kości, a od tego zależy ich twardość i wytrzymałość. Za kłopoty ze stawami może odpowiadać niedobór krzemu, bo jego brak skutkuje zwiększeniem tarcia w ich obrębie. Włókna kolagenowe, tak ważne dla skóry, włosów i paznokci, są także składową chrząstek, substancji maziowej w stawach oraz więzadeł stabilizujących stawy. Konsekwencją deficytu krzemu – wraz z wiekiem nam go ubywa – stawy stają się mniej elastyczne, może pojawić się dyskomfort, a ostatecznie ból.

Siarka organiczna (MSM), inaczej metylosiarczan czy metylosulfonylometan, wykorzystywana jest przez ludzki organizm między innymi do produkcji kolagenu i tkanki łącznej. Stąd jej istotne znaczenie w kontekście zdrowia i prawidłowego funkcjonowania naszych stawów, chrząstek i mięśni. Suplementację MSM powinny rozważyć przede wszystkim osoby, które zmagają się z bólami kręgosłupa, przeciążeniami i stanami zapalnymi aparatów ruchu, czy artretyzmem. Siarka zadziała tu regenerująco i przeciwzapalnie oraz również przeciwbólowo. Standardowo MSM powinna zacząć działać na korzyść organizmu po około 24 godzinach od rozpoczęcia suplementacji, jednak w przypadku stanów zapalnych związanych z układem stawowo-mięśniowym wsparcie ustroju możemy odczuć mniej więcej po 2 tygodniach stosowania preparatu.

Niemal 30% składu aminokwasowego wymienionego na początku artykułu kolagenu stanowi glicyna – jest ona integralnym elementem powtarzającej się konfiguracji trzech aminokwasów. Powtarza się ona w wielu regionach struktury kolagenu, a jej konfiguracja to glicyna – aminokwas. Pozostałe aminokwasy to najczęściej prolina i hydroksyprolina, a także lizyna.

Dbanie o zdrowie to ciągłe i czasami wymagające zajęcie. Bez zdrowych nawyków, odpowiedniego nawodnienia, odpowiedniej ilości zdrowych tłuszczów i suplementacji, trudno będzie nam utrzymać stawy w odpowiedniej formie. Zatem szczerze zachęcam do dbania o nie z uwagą. Trzymam kciuki za trwanie jak najdłużej w jak najlepszej kondycji. 

Autor – Bartosz Sobczyński

Bibliografia:

Literatura:
1. Witaminy i minerały. Barwy zdrowia, J. Dąbrowski, wyd. Adamascenicum,
2. Biomechanika w sporcie i ćwiczeniach ruchowych, P.M. McGinnis, wyd. Edra Urban & Partner
3. The physiological mechanisms of effect of vitamins and amino acids on tendon and muscle healing. A systematic review, International journal of sport nutrition and exercise metabolism, 2017, C. Tack, F. Shorthouse, L. Kass,
4. Kompleksowe leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów, W. Tomaszewski, wyd. Medsport

Strony internetowe:
https://examine.com/supplements/silica/
https://examine.com/supplements/boron/
https://examine.com/supplements/type-ii-collagen/