Jak wzmocnić odporność po COVID-19
Temat wzmacniania odporności wraca do nas jak bumerang średnio dwa razy w roku. Jednak na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy sprawa wydaje się ważniejsza nić dotychczas. Infekcja spowodowana wirusem SARS-CoV-2 ma różne oblicza. Można przechodzić ją bezobjawowo i nawet nie wiedzieć, że jest się chorym. Można również przechodzić ją jak silniejsze przeziębienie, a nawet jak grypę. Niestety w wielu przypadkach potrzebna jest hospitalizacja i specjalna, medyczna aparatura.
Badanie COVID-19
Z wielu badań i obserwacji wynika, że covid-19 nie wybiera. Atakuje tak samo starszych, jak i młodszych. Nie ma schematu, nie ma jednakowych objawów dla wszystkich, a przede wszystkim nie ma litości. Warto więc znać sposoby na to, jak naturalnie i skutecznie podnieść swoją odporność – zarówno jako środek zapobiegawczy, jak i wspomagający leczenie infekcji koronawirusa.
Grupa 120 osób, która przeszła covid-19, była monitorowana przez średnio 110 dni od uznania chorego za wyzdrowiałego. Najczęstszymi objawami, na które się skarżono, były: zmęczenie (55%), duszności (42%), utrata pamięci (34%), brak koncentracji i zaburzenia snu (ok. 30%). Dodatkowo mówi się o tym, że osoby, które przeszły zakażenie wirusem były bardziej podatne na stany depresyjne. Co więc możemy zrobić, aby zmienić ten stan rzeczy?
Badania krwi
Bardzo ważne jest monitorowanie swojego stanu zdrowia poprzez regularne badania. Do najbardziej podstawowych należą badania krwi, czyli: morfologia, badanie moczu, cholesterolu, cukru, hormonów (TSH) oraz witaminy D. To właśnie wyniki tych badań zaalarmują nas, gdy coś będzie nie tak. Co więcej, wskażą, na co warto zwrócić uwagę. Pamiętaj, że zawsze należy konsultować wyniki z lekarzem!
Mądra suplementacja
Suplementów diety na polskim rynku jest wiele i naprawdę można się w tym wszystkim pogubić. Dlatego na naszym blogu przedstawimy te suplementy, które w mądry i zdrowy sposób pomogą przy odbudowaniu zdrowia po infekcji koronowirusem.
Witamina B
Witamina B6 – poprawia funkcjonowanie układu nerwowego, wzmacnia odporność oraz łagodzi skutki uboczne leków. Często po silnych antybiotykach nasz układ odpornościowy jest mocno osłabiony. Potrzebuje wsparcia, żeby nie złapać kolejnej infekcji. W tym celu witamina B6 okaże się bardzo pomocna. Na rynku jest dostępna w formie tabletek, kapsułek oraz olejku. Wybór jest duży, aby przyjmowanie tej ważnej witaminy było jak najwygodniejsze.
Ciekawostka: długotrwałe przyjmowanie witaminy B obniża prawdopodobieństwo zachorowania na choroby neurodegeneracyjne w przyszłości. Dlatego warto włączyć tę witaminę do swojej suplementacji.
Witamina C
Witamina, o której każdy słyszał od najmłodszych lat. Nie bez powodu nasze mamy i babcie przy przeziębieniu podawały nam tabletki z witaminą C. Wzmacnia układ odpornościowy i jest niezbędny w prawidłowej syntezie kolagenu. Do tego stabilizuje psychikę oraz ułatwia wchłanianie żelaza.
Najnowsze badania wskazują, że witamina C to obiecująca substancja przy leczeniu chorych na koronowirusa. Ma właściwości przeciwwirusowe i przeciwzapalne oraz wspomaga układ odpornościowy. Znacznie polepszyła stan pacjentów w Chinach oraz w Stanach Zjednoczonych. I co najważniejsze, witamina C jest bezpieczna dla organizmu!
Witamina C występuje w wielu postaciach: w tabletkach, kapsułkach, proszku do rozpuszczenia w wodzie oraz w postaci olejku.
Witamina D
Witamina D kojarzy nam się ze słońcem. Badania wykazują, że ma nieocenione działanie przeciw krzywicy i jest nieoceniona, jeśli chodzi o prawidłowy rozwój kości. Lekarze zalecają podawać ją małym dzieciom, aby wraz ze wzrostem zminimalizować ryzyko wystąpienia chorób kości. Natomiast nie są to jedyne właściwości prozdrowotne witaminy D. Dodatkowo aktywuje białka ochronne w naszym organizmie oraz ma pośrednie działanie przeciwbakteryjne. Działa immunomodulująco oraz wspomaga regeneracje chorych tkanek.
Najnowsze badania, w kontekście roli suplementacji witaminy D przy zakażeniu koronawirusem, wykazały, że jest ona bezpieczna i skuteczna przy ostrych infekcjach górnych dróg oddechowych. Mało tego, jej wysoka dostępność i niska cena przemawiają na korzyść hipotezy, że optymalny poziom witaminy D w organizmie pacjentów przyczynia się do obniżenia wskaźnika umieralności. Na ten temat nadal są prowadzone badania. Jeśli chodzi o postać witaminy D, to również mamy szeroki wybór – od olejków, aż po kapsułki czy tabletki.
Selen
Selen należy do niezbędnych mikroelementów naszego organizmu. Jest silnym przeciwutleniaczem, dzięki czemu chroni serce przed wolnymi rodnikami. Wspomaga układ odpornościowy oraz przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Suplementacja selenem, a właściwie seleninem sodu, ma działanie przeciwwirusowe. Należy jednak podkreślić toksyczność tego związku – jest on toksyczny w dawce przekraczającej 400 mikrogramów na dobę. Jednak dodany do codziennej suplementacji w mniejszych dawkach skutecznie pomoże w walce z infekcjami.
Selen możemy znaleźć w formie olejku oraz tabletek.
Wsparcie odporności od strony jelit
W naszych jelitach znajdują się miliardy bakterii, które nazywamy mikrobiotą jelitową. Tworzy ona w układzie pokarmowym bardzo złożony ekosystem, składający się zarówno z bakterii, jak i wirusów. Pełnią one bardzo ważną funkcję w naszym organizmie – stymulują system odpornościowy, aby zwalczał drobnoustroje. Często przy różnego rodzaju infekcjach, lekarz przepisuje silny antybiotyk, który zabija nie tylko bakterie odpowiedzialne za chorobę, lecz także te, które przyczyniają się do wzmocnienia układu odpornościowego. Bardzo ważne jest, by sięgnąć wówczas po naturalne probiotyki, które skutecznie wzmacniają funkcjonowanie jelit poprzez swoje mikroorganizmy. Dzięki nim skutki choroby będą mniej odczuwalne.
Probiotyki występują pod wieloma postaciami. Naturalnie znajdziemy je w kiszonej kapuście, jogurtach, kefirze, ogórkach kiszonych oraz w kimchi. Istnieje również szereg suplementów, zawierających cudowne mieszanki szczepów bakterii, które skutecznie wzmacniają i chronią florę bakteryjną jelit.
Kwasy omega
Kwasy omega to inaczej Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe, co znaczy, że nasz organizm sam ich nie produkuje, ale potrzebuje ich, żeby prawidłowo funkcjonować. Różnica między omega-3, -6 i -9 wynika z miejsca ostatniego wiązania podwójnego węgla w cząsteczce, co skutkuje różnymi właściwościami oraz działaniem na organizm.
Kwas omega-3 chroni układ krwionośny oraz układ nerwowy. Usprawnia prawidłowe i ostre widzenie. Obniża poziom trójglicerydów we krwi oraz hamuje stany zapalne. Okazuje się skuteczny w walce z chorobami zapalnymi oraz neurodegeneracyjnymi. Kwasy omega-6 ułatwiają produkcję hormonów prozapalnych, tzw. prostaglandyn. Jego nadmierne spożycie może powodować stany zapalne oraz przyczyniać się do powstawania raka.
Najnowsze badania dowodzą, że odpowiedni bilans między kwasami omega-3, a omega-6 wpływa pozytywnie na osoby chore na epilepsje. Polepsza ich stan zdrowia. Dodatkowo w badaniach klinicznych wykazano, że dzieci odżywiane mlekiem suplementowanym wielonienasyconymi niezbędnymi kwasami tłuszczowymi (WNKT) lepiej rozwijały się pod względem psychoruchowym oraz miały lepszą ostrość widzenia.
Odpowiedni bilans kwasów omega-3 oraz -6
Arcyważny jest prawidłowy bilans tychże kwasów. Gdy w naszej diecie będzie za dużo kwasów omega-6, mogą wystąpić stany zapalne. Sam kwas omega-3 przynosi wiele korzyści zdrowotnych, jednak w połączeniu z omega-6 staje się dutem do zadań specjalnych. Oba kwasy obniżają stany zapalne w organizmie i zmniejszają ryzyko zachorowania na raka oraz prawdopodobieństwo wystąpienia otyłości. Podaje się, że prawidłową i najzdrowszą proporcją między tymi kwasami jest 5:1 (Omega-6 : Omega-3).
Autorka: Adrianna Kubiak
Źródła:
Halpin SJ, McIvor C, Whyatt G, Adams A, Harvey O, McLean L, Walshaw C, Kemp S, Corrado J, Singh R, Collins T, O’Connor RJ, Sivan M. Postdischarge symptoms and rehabilitation needs in survivors of COVID-19 infection: A cross-sectional evaluation. J Med Virol. 2021 Feb;93(2):1013-1022. doi: 10.1002/jmv.26368. Epub
2020 Aug 17. PMID: 32729939.
Garrigues E, Janvier P, Kherabi Y, Le Bot A, Hamon A, Gouze H, Doucet L, Berkani S, Oliosi E, Mallart E, Corre F, Zarrouk V, Moyer JD, Galy A, Honsel V, Fantin B, Nguyen Y. Post-discharge persistent symptoms and health-related quality of life after hospitalization for COVID-19. J Infect. 2020 Dec;81(6):e4-e6. doi: 10.1016/ j.jinf.2020.08.029. Epub 2020 Aug 25. PMID: 32853602; PMCID: PMC7445491.
Mikkelsen K, Stojanovska L, Apostolopoulos V. The Effects of Vitamin B in Depression. Curr Med Chem. 2016;23(38):4317-4337. doi: 10.2174/0929867323666160920110810. PMID: 27655070.
Lee ES, Song EJ, Nam YD, Lee SY. Probiotics in human health and disease: from nutribiotics to pharmabiotics. J Microbiol. 2018 Nov;56(11):773-782. doi: 10.1007/s12275-018-8293-y. Epub 2018 Oct 24. PMID: 30353462.
Maldonado Galdeano C, Cazorla SI, Lemme Dumit JM, Vélez E, Perdigón G. Beneficial Effects of Probiotic Consumption on the Immune System. Ann Nutr Metab. 2019;74(2):115-124. doi: 10.1159/000496426. Epub 2019 Jan 23. PMID: 30673668.
Tejada S, Martorell M, Capó X, Tur JA, Pons A, Sureda A. Omega-3 Fatty Acids in the Management of Epilepsy. Curr Top Med Chem. 2016;16(17):1897-905. doi: 10.2174/1568026616666160204123107. PMID: 26845549.Wysoczański T, Sokoła-Wysoczańska E, Pękala J, Lochyński S, Czyż K, Bodkowski R, Herbinger G, Patkowska-Sokoła B, Librowski T. Omega-3 Fatty Acids and their Role in Central Nervous System – A Review. Curr MedChem. 2016;23(8):816-31. doi: 10.2174/0929867323666160122114439. PMID: 26795198.
Abobaker A, Alzwi A, Alraied AHA. Overview of the possible role of vitamin C in management of COVID-19. Pharmacol Rep. 2020 Dec;72(6):1517-1528. doi: 10.1007/s43440-020-00176-1. Epub 2020 Oct 28. PMID: 33113146; PMCID: PMC7592143.
Bae M, Kim H. Mini-Review on the Roles of Vitamin C, Vitamin D, and Selenium in the Immune System against COVID-19. Molecules. 2020 Nov 16;25 (22):5346. doi: 10.3390/molecules25225346. PMID: 33207753; PMCID: PMC7696052.
Liu F, Zhu Y, Zhang J, Li Y, Peng Z. Intravenous high-dose vitamin C for the treatment of severe COVID-19: study protocol for a multicentre randomised controlled trial. BMJ Open. 2020 Jul 8;10(7):e039519. doi: 10.1136/bmjopen-2020-039519. PMID: 32641343; PMCID: PMC7348463.
Mohan M, Cherian JJ, Sharma A. Exploring links between vitamin D deficiency and COVID-19. PLoS Pathog. 2020 Sep 18;16(9):e1008874. doi: 10.1371/journal.ppat.1008874. PMID: 32946517; PMCID: PMC7500624.
Ali N. Role of vitamin D in preventing of COVID-19 infection, progression and severity. J Infect Public Health. 2020 Oct;13(10):1373-1380. doi: 10.1016/j.jiph.2020.06.021. Epub 2020 Jun 20. PMID: 32605780; PMCID: PMC7305922.
Materac E, Marczyński Z, Bodek K. Rola kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6 w organizmie człowieka. Zakład Farmacji Aptecznej Katedry Farmacji Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, 2013.
Wang N, Tan HY, Li S, Xu Y, Guo W, Feng Y. Supplementation of Micronutrient Selenium in Metabolic Diseases: Its Role as an Antioxidant. Oxid Med Cell Longev. 2017;2017:7478523. doi: 10.1155/2017/7478523. Epub 2017 Dec 26. PMID: 29441149; PMCID: PMC5758946.
Rayman MP. Selenium and human health. Lancet. 2012 Mar 31;379(9822):1256-68. doi: 10.1016/S0140-6736(11)61452-9. Epub 2012 Feb 29. PMID: 22381456.
Kieliszek M, Lipinski B. Selenium supplementation in the prevention of coronavirus infections (COVID-19). Med Hypotheses. 2020 Oct;143:109878. doi: 10.1016/j.mehy.2020.109878. Epub 2020 May 24. PMID:32464491; PMCID: PMC7246001.