Tarczyca – holistyczne spojrzenie na tarczycę

tarczyca

Tarczyca – holistyczne spojrzenie na tarczycę

Autorka: Marta Pawlak – dietetyk kliniczny, terapeuta naturalny, założycielka DietoHarmonii (dietoharmonia.pl)

Niedoczynność tarczycy czy też zapalenie tarczycy typu Hashimoto stały się swego rodzaju plagą wśród kobiet. Z punktu widzenia medycyny akademickiej zazwyczaj jedyną formą leczenia staje się przepisanie leku w postaci sztucznego hormonu (najczęściej lewotyroksyny) oraz kontrolowanie poziomu TSH (na szczęście powoli i to się zmienia, gdyż rośnie świadomość społeczna). Jest to leczenie stricte objawowe, a w dłuższej perspektywie czasowej może doprowadzić do dużego „rozleniwienia się” tarczycy i niemożności samodzielnej pracy tego gruczołu.

Czy o to na pewno chodzi w trosce o nasze zdrowie?

Przyczyn samej dolegliwości, jaką jest dysfunkcja tarczycy jest bardzo wiele: od żywieniowych po mentalne, związane z emocjami i stylem życia. Warto nadmienić, że praca tarczycy jest zmienna i w zależności od okresu życia w jakim jesteśmy, będzie inaczej funkcjonowała, dostosowując się do warunków, które jej stwarzamy.

Tarczyca to gruczoł wydzielania wewnętrznego, który produkuje hormony odpowiedzialne za nasz metabolizm, czyli proces dostarczania składników odżywczych do komórek naszego ciała. Jednak nie ma to nic wspólnego z wydalaniem mas kałowych. Od strony żywieniowej, do prawidłowej pracy tarczycy potrzebne są odpowiednie składniki odżywcze. W wyniku wieloletnich zaniedbań, głównie niezdrowego odżywiania się, często dochodzi do licznych niedoborów pokarmowych oraz niedoczynności ze strony pracy nie tylko tarczycy, lecz także jelit, wątroby, pęcherzyka żółciowego, a nawet żołądka. Osłabieniu ulega trawienie czy też detoksykacja organizmu. Zamiast odżywiać się prawidłowo, tak naprawdę zaśmiecamy organizm szkodliwymi substancjami, co skutkuje wystąpieniem licznych objawów. Do najczęściej powtarzających się można zaliczyć:

  • znaczne zwiększenie masy ciała w krótkim czasie, poprzedzone często szybkim schudnięciem, utożsamianym z nadmiarem „stresu”,
  • suchą skórę, wypadające włosy, łamliwe paznokcie, chroniczne zmęczenie, brak energii, zaparcia lub wzdęcia albo biegunki,
  • refluks lub zgagę, uczucie ciężkości na żołądku,
  • stany lękowe, nerwicę, początki depresji,
  • problemy z zaśnięciem, budzenie się w nocy, wstawanie zmęczonym,
  • problemy z koncentracją, natłok myśli, zwłaszcza wieczorem, „brain frog” (dezorientacja, trudności w skupieniu uwagi, zapominanie),
  • problemy z zajściem w ciążę.

Należy podkreślić, że wymienione objawy mają bardzo szerokie spektrum i nie powinno się ich przypisywać tylko i wyłącznie dolegliwościom związanym z tarczycą. Ludzie ciało jest integralną całością, dlatego zawsze warto patrzeć na nie przez pryzmat pracy wszystkich organów.

Niedoczynność czy też zapalenie tarczycy to suma wypadkowych objawów, które mogą ujawniać się przez lata w wyniku różnego rodzaju zaniedbań. Leczenie objawowe ogranicza się jedynie do podawania nieaktywnego hormonu T4, który głównie będzie regulował poziom TSH, a także w pewnym stopniu poziom fT4 (krążącej w krwiobiegu wolnej tyroksyny). Za metabolizm naszego ciała, w dużej mierze odpowiada jednak fT3 (wolna trójjodotyronina). Aby ft3 występowało w odpowiedniej ilości we krwi, potrzebna jest dobra praca wątroby oraz jelit, a także odpowiednia ilość składników odżywczych, dostarczanych do ustroju. Trzeba jednak nadmienić, że jest to spojrzenie jedynie żywieniowe. Często problem leży głębiej i jest to sprawa stricte psychologiczna, związana np. z nastawieniem do siebie, do życia, z utartymi przekonaniami, zblokowanymi i niewyrażonymi emocjami.

Do najczęściej popełnianych błędów żywieniowych, rzutujących na pracę tarczycy, można zaliczyć:

  • liczne próby odchudzania się na własną rękę (np. dieta Dukana),
  • eksperymentowanie z jedzeniem (czasem stosowanie monodiet, czyli diet opartych na jednym/dwóch składnikach),
  • stosowanie długotrwałych głodówek.

Często próby odchudzania wynikają z potrzeby bycia szczupłą i dopasowania się do kobiecego kanonu piękna… Na szczęście świadomość w społeczeństwie rośnie i umiemy już spojrzeć na swoje ciało w szerszym kontekście, biorąc pod uwagę poza żywieniem, także nasz styl życia, wewnętrzne potrzeby, lepsze próby komunikowania się ze sobą i z otoczeniem.

Jak zadbać o tarczycę z punktu widzenia dietoterapii?

Tarczyca – jej prawidłowa praca w dużej mierze zależy od jakości i ilości spożywanych przez nas produktów. Wymaga to od nas wysiłku i zaangażowania. Tarczyca nie będzie dobrze funkcjonowała zarówno na diecie bogatej, jak i bardzo ubogiej w węglowodany oraz tłuszcz. Warto zachować umiar i nie popadać w żadną skrajność. Przede wszystkim trzeba skupić się na poprawie pracy jelit i pracy wątroby. Każdy z nas jest inny, dlatego indywidualne podejście to najlepsze rozwiązanie. Są jednak pewne czynniki, które w dużej mierze można przypisać osobom chorującym na tarczycę. 

SKŁADNIKI MINERALNE I WITAMINY

Tarczyca potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania szeregu składników mineralnych. W przypadku niedoczynności tarczycy często występują problemy z niedoborem żelaza i witaminy B12. Wówczas w pierwszej kolejności należy ocenić ilość tych pierwiastków, jaką dostarczamy wraz z jedzeniem i skupić się przede wszystkim na jakość diety. Jeśli wydaje się być ona odpowiednia, warto zwrócić uwagę na pracę żołądka, w którym następuje przyswajanie witaminy B12 oraz na pracę jelit, w których wchłanianie jest żelazo. W każdym innym przypadku należy zadbać o odpowiednie spożycie omówionych składników w codziennej diecie. Z kolei zarówno niedobór, jak i nadmiar jodu w organizmie może być czynnikiem wywołującym zapalenie tarczycy. Zwykle jest on związany również z nieprawidłowym poziomem selenu. Żeby ocenić niedobory składników mineralnych, warto poznać ich poziom, np. poprzez analizę pierwiastkową włosa lub oznaczenie ich, jak w przypadku jodu – z moczu.

WITAMINA D3

Niedobory witaminy D3 bardzo często wyzwalają zapalenie tarczycy typu Hashimoto. Szacuje się, że niski poziom witaminy D3 w organizmie sprzyja nasileniu ilości przeciwciał TPO. Do głównych przyczyn niedoboru witaminy D3 należą:

  • eliminacja tłuszczu z diety,
  • brak ekspozycji na słońce,
  • stosowanie filtrów przeciwsłonecznych oraz brak obligatoryjnej suplementacji zewnętrznej w okresie jesienno- zimowym.

Popełnianie tych błędów przez lata skutkuje obniżeniem poziomu 25(OH)D3 w organizmie. W przypadku choroby, jaką jest Hashimoto, często występują objawy zbliżone do objawów depresji, czyli nawracające infekcje czy zaburzenia gospodarki hormonalnej. Suplementacja zewnętrzna odpowiednimi preparatami witaminy D3 w połączeniu z witaminą K2-mk7 skutecznie niweluje wymienione dolegliwości oraz obniża poziom przeciwciał. Dawka powinna być dobrana indywidualnie po zrobieniu badania. Zalecam, by była to konkretna ilość witaminy D3, jaką potrzebuje dany organizm, a nie ta, którą oficjalnie przyjmuje się za normę.

OPÓŹNIONE ALERGIE POKARMOWE

Opóźnione alergie pokarmowe to bardzo powszechny problem, który często wywołuje dolegliwości ze strony tarczycy. Jest on związany z syndromem nieszczelnego jelita, na który cierpi coraz wyższy odsetek społeczeństwa. W ówczesnych czasach nikt z nas może nie mieć w 100% sprawnych, zdrowych jelit. Wskutek stosowania nieprawidłowej diety, bogatej chociażby w cukier, a także przyjmowania leków i antybiotyków oraz doświadczania przewlekłego stresu dochodzi do uszkodzenia ciągłości jelita. To z kolei pogarsza trawienie, sprzyja występowaniu wzdęć i źle wpływa na samopoczucie, a także doprowadza do powstawania w organizmie chorób autoimmunologicznych.

Zadbanie o polepszenie pracy jelit i uszczelnienie ich bariery to bardzo duży krok ku poprawie zdrowia. Jak to zrobić?

  • zastosować dietę eliminacyjną,
  • ograniczyć stres,
  • wprowadzić probiotykoterapię.

Do najczęściej nietolerowanych składników spożywczych należy gluten, w tym przede wszystkim pszenica, a także nabiał i jaja. Warto wykonać badanie, które wskaże, czy cierpimy na alergie pokarmowe i jakie składniki spożywcze mogą wpływać negatywnie na stan jelit i całego organizmu. Taki test można też zrobić indywidualnie, odstawiając na jakiś czas dany składnik, np. gluten, a potem oceniając efekty.

Niedoczynność tarczycy nie jest tylko i wyłącznie związana z nieprawidłowym odżywianiem się. Poza czynnikami żywieniowymi, do których z pewnością zaliczymy indywidualną dietę eliminacyjną, uzupełnienie powstałych niedoborów pokarmowych oraz naprawę nieprawidłowo pracujących organów, warto dodać kilka innych czynników, nie do końca związanych z dietą. Przede wszystkim należy zadbać o wyeliminowanie lub ograniczenie stresu, który często nasila się z powodu braku odpowiedniej regeneracji (długi i efektowny sen) i ekspozycji na trudne sytuacje. Tarczycę obciąża również prowadzenie zbyt aktywnego trybu życia (przepracowanie).

A co wpływa pozytywnie na stan tarczycy i całego organizmu? Na przykład eliminacja toksyn z pożywienia i substancji chemicznych z kosmetyków czy ubrań. Należy pamiętać o wybieraniu wysokiej jakości żywności ze znanych źródeł oraz stosować na codzień naturalne produkty z jak najprostszym składem.

ZALOGUJ SIĘ

ZAREJESTRUJ SIĘ